Maand: april 2020

Onbalans - Academisch benaderd

Cas mag tandenpoetsen

/

Het is was deze week tijd voor de 2e gebitsbehandeling van Casanova. Eindelijk..! wat zal mijn paardentandarts van zijn conditie vinden en hoe is zijn gebit gebleven ondanks het luchtzuigen? En bovenal de vraag: Kan ze nu wel zien hoe oud Casanova is?

Het gebit maakt een heel groot deel uit van de gehele balans van het paard! De kaak moet kunnen uitzakken, van links naar rechts bewegen en mag geen ongemakken geven. Bij het werken met ons paard, is de conditie waarin het gebit verkeerd, van groot belang. Door het gebruiken van hulpmiddelen kan het paard problemen gaan uiten van pijn en ongemakken. Het aansnoeren van de neusriem kan ervoor zorgen dat het paard zijn mond niet meer kan openen. Wanneer het paard haken op zijn tanden heeft, blokkeert de kaak. Door de neusriem en vaak ook sperriem, kán ons paard niet optimaal bewegen. Het paard zal nu wel moeten compenseren in zijn lijf. Maar ook het simpel de bocht om gaan, kan alleen met een vrij bewegende kaak! Let maar eens op een paardenmond bij het nemen van een wending. De kaak beweegt naar buiten.

In mijn eerste blog: “Moet vandaag weg”, schreef ik over de moeilijke keuze die ik destijds moest maken om Casanova in zeer slechte conditie te durven sederen. Ik heb toen gekozen om hem eerst te laten aansterken, maar al gauw werd duidelijk dat dit geen optie was. Cas had vaak koliek en in samenspraak met de kliniek en mijn paardentandarts schreven we dit zijn gebit aan. Het bleek dat Casanova zijn kaken vast zaten door de vele haken op zijn kiezenrij, waardoor ook zijn tong en wangen waren gehavend. Het luchtzuigen had schade gedaan aan zijn voortanden, waardoor er niet veel tanddikte meer over was. Ook niet genoeg om zijn leeftijd te kunnen bepalen. Casanova had 3 dagen tijd nodig om weer te leren malen en kon toen pas zijn gebit weer normaal gebruiken. Door het slechte onderhoud heeft mijn tandarts zeer secuur en weloverwogen keuzes moeten maken in wat ze wel en niet weg kon weghalen, om tot een bruikbaar gebit te komen.

Dit jaar vond ik het maar wat spannend en wat ik was vergeten, maar mijn tandarts niet, was dat Casanova nog een afgebroken wolfskies had en aan mij de vraag of ze deze moest verwijderen. Cas was door zijn verbeterde conditie wat allerter, maar wat was hij braaf! De kies was vlot verwijderd en de verdere gebitsbehandeling kon beginnen. Zowel zijn voortanden als zijn kiezen waren nog mooi in balans en ze was zeer tevreden over zijn vooruitgang. De voortanden waren jammer genoeg nog niet voldoende ontwikkelt om een zekere inschatting te maken van zijn leeftijd, maar voor nu houden we het op 16 jaar.

Nu ik weet dat er zich geen problemen in zijn mond bevinden, kunnen we gaan kijken voor een passend bit. Ook mogen we zijn tanden zelf gaan bijhouden door middel van tandenpoetsen :), om tandsteen en voedselophopingen te voorkomen.

Graag geef ik mee dat ook wanneer je het gebit van je paard hebt laten behandelen er áltijd een second opinion van een andere paardentandarts problemen kan verhelpen. Voordat we grijpen naar corrigerende gehoorzaamheidsmiddelen. Een gebit groeit en kan door een scheve houding, minder secure afwerking of onbalans, binnen drie maanden alweer scherp zijn of zelfs nóg scherp zijn.

Tip:
Houdt mijn blog in de gaten om te zien of de gebitsbehandeling van Belle invloed heeft gehad op haar buikbalans, en zelfhouding.

Met dank aan Paardentandarts Vivianne Kleine. Weer bedankt voor je kundige en secure werkwijze. Je duidelijke antwoorden op mijn vele vragen en vriendelijke benadering naar mijn paarden. Ook dit jaar weer een positieve ervaring voor Casanova & Belle.

Natuurlijke huisvesting paarden

Veilig en met mate grazen – voorkom problemen

/

De compost is al geheel aan het zicht verdwenen en maakt plaats voor een prachtig groene zode met verschillende gewassen. Ondanks dat ik kies voor bemesting middels gecomposteerde materialen, heeft onze weide een prachtige opstart gemaakt en ziet het er gezonder uit dan de net geïnjecteerde weides om ons heen.

De paarden weten het ook en lopen zorgvuldig bij de omheining langs om een grassprietje te bemachtigen. Ook de pas uitgelopen bomen en struiken vallen in de smaak. Het is dit jaar al vroeg mooi weer en ook de nachten zijn minder koud dan normaal in deze tijd van het jaar. De paarden hebben hun vetreserves al aardig verbruikt en het eiwit in het jonge voorjaarsgras kan nu een mooie aanvulling geven. Ook de paarden hoor je niet klagen als de draad van de weide open gaat. Hoe mooi het ook lijkt, is het nu enorm oppassen. De waarden in het gras zijn gevaarlijk hoog door het nu al droge weer (ontbreken vocht) in combinatie met de hoge temperaturen. Het gras wil graag groeien, maar door het ontbreken van vocht, slaat het grasplantje zijn energie op in fructaan, om in een later stadium te kunnen gebruiken voor de groei. Dit fructaan is erg zoet en wordt daarom ook wel een snelle suiker genoemd.

Grazende paarden

Geplaatst door Rechtgericht op Dinsdag 14 april 2020

Omdat de darmen van de meeste paarden in de winter teren op vezelrijk hooi en bijvoeding, heeft het nu nog niet de juiste darmbacteriën voor het verteren van het jonge voorjaarsgras. Gevolg, een verstoring van de stofwisseling met gaskoliek of diarree.

Het is daarom verstandig het paardenlichaam rustig te laten wennen aan de omschakeling naar het gras. Zelf doe ik dit door middel van graastijdbeperkingen van de eerste weken maar 10 minuten. Dit bouw ik langzaam uit naar grotere tijdsvlakken. En zelfs dan kan het nog mis gaan, bewijst de Fries in onze de kudde. Gaskoliek!

Maar ook hoefbevangenheid ligt dit jaargetijde op de loer! Het suiker in het gras (fructaan) wordt in de dunne darm afgebroken om vervolgens in het bloed te kunnen worden opgenomen. De bloedsuikerspiegel stijgt en de alvleesklier zorgt voor insuline om het glucose naar de cellen te transporteren. Een hoge suikeropname kan voor paarden met insulineresistentie zorgen (ook te dikke paarden!) voor een abnormale reactie van insuline.

De suikerverterende bacteriën krijgen zoveel voedingsstoffen, dat zij zich als het ware “doodgroeien”.  Uit de afstervende bacteriepopulaties komen veel gifstoffen vrij, die eenmaal in het bloed opgenomen  de bloedvaten in de hoef aantasten. Het gevolg van een aantasting van de bloedvaatjes  is altijd in eerste instantie hoefbevangenheid tot gevolg.

  • Bron: Hoefnatuurlijk.nl

Ik kies er daarom voor om niet alle paarden te laten grazen op het voorjaarsgras. De goed doorvoede koudbloeden blijven achter de draad en zo ook mijn merrie met zomereczeem. Voor hen zijn de suikers uiterst slecht. Zij moeten wachten tot het gras in bloei staat en meer vezels bevat dan suiker.

Tip. Gebruik de fructaanindex op mijn homepage om te zien of de waardes in het gras gevaarlijk zijn.

Hoefproblemen

Hoefproblemen: Droogte

/

Je zult wel denken, droogte?! We zijn net een beetje van die modder af. Als ik naar mijn eigen paddock en weide kijk, zie ik al een schrijnend te kort aan water en ook het zand van mijn rijbak komt mij tegemoet waaien.

Terwijl we andere jaren pas midden zomer aan deze hoefproblemen denken, begin ik er alvast mee: De hoeven voorzien van vocht! Ik merk dat de stralen nu al erg indrogen en dat het bekappen moeizamer gaat. Voor het paard geeft dit echter geen problemen, mooie harde hoeven die beter bestand zijn tegen een buitenrit over asfalt. Waar maak ik mij dan al druk om, zou je denken.

De kwaliteit van een hoef komt voort uit de mate van beweging, voeding en zeker niet te vergeten: vochtbalans.

Een juiste vochtbalans is belangrijk voor de elasticiteit van de hoef, waardoor we een zo optimaal mogelijk hoefmechanisme nastreven. Je kunt de hoef (mits juist bekapt) zien als een pomp. Wanneer de hoef op de grond komt, zet deze uit en zorgt voor een pompende werking in de bloedsomloop van het been.
Goed doorbloede hoeven zijn dus ook warmer! Een goede doorbloeding heeft positief effect op de spieren en pezen in het paardenbeen en voorkomt zo beengebreken.

Hoogwaardige kwaliteit oliën verhinderen de hoef voor uitdroging of verzachting, maar wanneer het zoals nu erg droog is, neemt vochtbalans van de hoeven af, maar dit gebeurt ook in (vochtopnemend) stalstrooisel!

De moraal van mijn verhaal. Probeer nu al invloed uit te oefenen op de vochtbalans van de hoeven van je paard. Dit kan door het laten overstromen van je waterbak, waardoor er een laagje, (ja..modder) komt te liggen. De modder houdt het water vast en beschermt de hoef van verdere uitdroging. Hiermee voorkomen we dat de hoef gaat brokkelen en scheuren, dat zorgt voor grotere problemen en gevoeligheid.

Zelf heb ik een waterobstakel gecreëerd waar de paarden meerdere keren per dag doorheen moeten stappen om aan de andere zijde van de paddock te komen.

Voor wie het grootser wil aanpakken kan er een zwempoel worden gerealiseerd, waar paarden graag gebruik van maken.

Ook Rechtgericht helpt graag bij de realisatie naar een meer natuurlijk evenwicht bij het houden van paarden. Ook hiervoor vraag je een adviesconsult aan.

Natuurlijke huisvesting paarden

Vriend of vijand? Plant van de maand: Jacobskruiskruid

/

Ik probeer elke maand een plant uit mijn weide te belichten. Ondanks dat de plant nu nog geen gele bloemen draagt, vallen zijn rozetten in de lente goed op. Het kruiskruid groeit eerder dan ons weidegras en zijn daardoor nu goed te herkennen.

Het is een veelbesproken “enge” plant, het sintjacobskruiskruid. En niet voor niets vinden wij het een enge plant, want deze plant is inderdaad giftig en kan bij overmatige inname zelfs dodelijke gevolgen hebben. Wanneer het paard deze plant tegen komt, zal dit geen gevaar opleveren. Van nature weet het paard dat deze plant giftig voor haar is. Maar dit wordt anders als het zich in gedroogde vorm in het hooi bevindt. Het paard zal de plant niet meer herkennen en het risico lopen om het toch binnen te krijgen.

Waarom is het zo giftig?
Jakobskruiskruid is giftig voor de meeste zoogdieren, waaronder ook de mens, doordat het zestien verschillende alkaloïden bevat. De bloemen bevatten tweemaal zoveel gif als de bladeren. In de plant zijn pyrrolizidine-alkaloïden (PA’s) aanwezig in de N-oxidevorm die niet giftig is. Pas als de plant opgegeten wordt, worden deze verbindingen met name in de dunne darm omgezet in giftige, vrije alkaloïden die de lever aantasten, waarbij kleine bloedvaatjes verstopt raken. (‘Hepatische veno-occlusie’). (bron: Wikipedia)

Runderen en paarden vermijden bij het grazen jakobskruiskruid normaal gesproken, maar in tijden van droogte en voedselschaarste kunnen ze het wel gaan eten. Hoewel kruiskruidvergiftiging de lever op een onomkeerbare manier kan beschadigen, is het effect van deze beschadiging op de gezondheid van een dier niet altijd onomkeerbaar. Tot op zekere hoogte kan de functie van de afgestorven levercellen overgenomen worden door andere levercellen. Als de aangebrachte schade echter te groot is, dan is dit niet meer mogelijk en als de levercapaciteit met 50-70% is afgenomen ontstaan er verschijnselen van leverziekte.

Toch heb ik deze plant rond mijn weide staan, en laat ik hem tot bloei komen. Dit doe ik, omdat ik de weide niet hooi en deze plant enorm veel insecten aantrekt, die zich op hun beurt weer nuttig maken voor de andere kruiden in mijn weide. Ik hou de planten wel goed in de gaten, zodat hij niet tot grotere verspreiding kan komen. Het is een pioniersplant en hij verspreidt zich snel, doordat een volwassen plant 75.000 tot 200.000 vruchten kan produceren, die op open plekken in het gras of de berm, makkelijk kiemen. Zo houdt ik het aantal in de hand, en het staat ook nog eens mooi.

Vergis je niet tussen de wel nuttige plant: het boerenwormkruid. Deze lijkt enorm veel op het Jacobskruiskruid en wordt onterecht uit de weides gemeden. Terwijl deze plant, zoals zijn naam al aangeeft, worm afdrijvend werkt. Het verschil kan worden gezien in de bloemschermen die het boerenwormkruid niet heeft. Ook aan de typische geur, kan het wormkruid worden herkent.

Revalidatie verhalen

Vervolg: Moet vandaag weg..

/

In mijn vorige blog: “moet vandaag weg”, schreef ik over mijn Spaanse reddingspaardje die tegenwoordig door het leven gaat als Casanova. Hij is vorig jaar april 2019 bij ons gekomen en revalideert nu een jaar.

We zijn inmiddels de winter voorbij en langzamerhand hebben de paarden hun winterjas niet meer nodig. Dit uit zich in het in het verharen. Wat heb ik hier lang op moeten wachten! En wat komt er dit jaar onder vandaan?

Het nieuwe zomeruiterlijk van het paard is afhankelijk van haar algehele conditie en of het al haar bouwstoffen heeft gekregen. Het verharen kost veel energie en in deze tijd geef ik de paarden dan ook extra gekookt lijnzaad. Terwijl er geen eind lijkt te komen aan de losse haren, zie ik al wel een hele mooie zilveren gloed over Casanova zijn vacht en manen. Zijn witte donshaar maakt steeds meer plek voor een heel bijzonder kleurenpalet.

Ook de training van Casanova wordt langzamerhand uitgebreid. Hij blijkt ontzettend slim en leergierig te zijn, maar houdt er niet van wanneer ik de leiding neem. Dit uit zich in een hengstenhouding en imponeert hij met zijn massale nek. Maar wat is hij dan mooi! Hij zweeft met weinig moeite, maar raakt snel uit balans. Hij lost dit op door hard en ongecontroleerd te gaan rennen.

  • Travershulp, aanspreken buiten-achterbeen

Door middel van de commando’s weet Cas wanneer ik zijn gewicht op zijn andere schouder wens. Door hem hierin bij elke pas te begeleiden, valt hij steeds minder naar binnen. Er zijn al hele mooie gedragen stukken bij en Cas krijgt steeds meer vertrouwen in zijn eigen lijf. Van een hulpeloos mensenschuw paard, naar een bijna opdringerig werkwillig dier.

Wil je Casanova zijn ontwikkeling blijven volgen? Like onze Facebook pagina Rechtgericht en we houden je op de hoogte.